ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

Η μείωση των μισθών μονοπωλεί το ενδιαφέρον το τελευταίο διάστημα με το επιχείρημα ότι θα φέρει αύξηση της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας . Λες και το μόνο πρόβλημα της Ελληνικής οικονομίας είναι οι υπερβολικοί μισθοί των εργαζομένων. Αυτό όμως που τεχνηέντως αποφεύγουν να μας αναλύσουν όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές στις διαπραγματεύσεις,  είναι πόσο θα αυξηθεί η απασχόληση και η ανταγωνιστικότητα και σε πόσο χρονικό διάστημα θα επιτευχθεί αυτό. Προσωπικά δε πιστέυω ότι ή μείωση των μισθών θα έχει κανένα από τα παραπάνω αποτελέσματα. Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθώ με το αν οι μισθοί επηρεάζουν την απασχόληση τόσο βραχυπρόθεμα όσο και μκροπρόθεσμα.

Η μεθοδολογία που θα χρησιμοποιήσω είναι αυτή της συνολοκλήρωσης του Eangle-Granger.

Η συνάρτηση της συνολικής απασχόλησης ή η ζήτηση εργασίας, εξάγεται από τη πρώτη παράγωγο  της συνάρτησης παραγωγής  Cobb-Douglas  Y= A*L^a * K^(1-a)  και η οποία θα πρέπει να ισούται με το πραγματικό μισθό. Δηλαδή η απόδοση της τελευταίας μονάδας παραγωγής επί την τιμή της , θα πρέπει να ισούται με το κόστος της δηλαδή το μισθό του εργαζομένου.   F'(x)*p= W  ή  F'(x)=W/P.

Εφαρμόζοντας τη πρώτη παράγωγο στην εξίσωση Cobb-Douglas  και μετατρέποντας τη σε λογάριθμους έχω τη τελική της μορφή.

          ln L = [(ln a + ln A) / (1-a)] + ln K - [1/(1-a)] * ln w

ή       ln L = φ0 + ln K – φ1 * ln w 

με φ0= [(ln a + ln A) / (1-a)] και φ1=[1/(1-a)] . Το Κ προσδιορίζεται ως εξής.

Kt = (1− δ)Kt−1+ It όπου Κt-1 είναι το κεφάλαιο του έτους t-1, δ είναι ο ετήσιος φυσιολογικός ρυθμός απόσβεσης του κεφαλαίου όπου η τιμή 6% χρησιμοποιείται συνήθως.            

Μια αύξηση της συνολικής παραγωγικότητας (lnA) ή του συντελεστή κέφαλαιο (lnK) θα αυξήσει τη ζήτηση εργασίας ενώ μια αύξηση στο πραγματικό μισθό(lnW) θα τη μειώσει.

 Τα στοιχεία είναι σε ετήσια βάση και οι μεταβλητές είναι οι παρακάτω.

W= real compensation per head

GDPDEFL= GDP deflator

K=Total capital stock

LD= total employment

LOG(LD) = -0.159*LOG(W/GDPDEFL) - 0.0124*LOG(K) + 7.767 + 0.0094*TREND + 0.0352*D1   (1)

      
              (0.039)                             (0.026)               (0.18)        (0.00)                     (0.015)    

 Η εξίσωση περνάει το τέστ της κανονικότητας των υπολοιπων αλλά όχι της αυτοσυσχέτισης και της ετεροσκεδαστικότητας.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, η ζήτηση εργασίας εξαρτάται αρνητικά με το πραγματικό μισθό σε μακροχρόνιο ορίζοντα. Αυτό σημαίνει πως μια μείωση του πραγματικού μισθού (δηλαδή μια μείωση του ονομαστικού μισθού ή μια αύξηση του επιπέδου των τιμών) θα αυξήσει την απασχόληση μακροχόνια. Από το φ1=[1/(1-a)] μπορώ να υπολογίσω το a και log(a) δηλαδή το μερίδιο της εργασίας στη συνολική παραγωγικότητα. Υποθέτοντας λοιπόν σταθερές ελαστικότητες των συντελεστών παραγωγής δηλαδή κεφάλαιο και εργασία να ισούται με ένα, τότε η συνεισφορά της εργασίας στη συνολική παραγωγικότητα ισούται με 0,72 και αυτή του καφαλαίου με 0,28. Οι παραπάνω τιμές είναι σύμφωνες με τις εμπειρικές εκτιμήσεις στη διεθνή βιβλιογραφία όπου η εργασία συμβάλει στο εισόδημα κατά 2/3 και το κεφάλαιο κατά 1/3 . Ο συντελεστής της τάσης ερμηνεύεται ως η εξωγενής συμβολή της τεχνολογικής προόδου στην απασχόληση. Είναι στατιστικά σημαντικός αλλά πολύ μικρός και μας δείχνει πως η τεχνολογική πρόοδος στη χώρα μας συνέβαλε ελάχιστα στην αύξηση της απασχόλησης . Η D1 είναι η ψευδομεταβλητή εισόδου της χώρας μας στο κοινό νόμισμα και παίρνει τη τιμή 1 από το 2002 και μετά. Είναι θετική και σηματική αλλά μικρή.

Τα κατάλοιπα τη παραπάνω εξίσωσης δεν εμφανίζουν μοναδιαία ρίζα. Έτσι λοιπόν η βραχυχρόνια συνάρτηση έχει τη μορφή

 D(LOG(LD)) = -0.225*RES(-1) - 0.0567*D(LOG(W/GDPDEFL)) - 0.0246*D(LOG(K)) - 0.0007 +

                                (0.073)            (0.049)                                                 ( 0.020)                       (0.0041)

+0.0003*TREND    (2)

 (0.0001)       

 Ο συντελεστής RES είναι τα υπόλοιπα της εξισωσης (1). είναι σημαντικός και αρνητικός και υποδηλώσει πως η απασχόληση προσαρμόζεται στη μακροπρόθεσμη ισορροπία με ποσοστό 23% περίπου το χρόνο.

Συμπεράσματα

 Υπάρχει μια μακροχρόνια αρνητική σχέση ανάμεσα στην απασχόληση και στο πραγματικό μισθό. Μια μείωση του πραγματικού μισθού κατά 1% θα αυξήσει την απασχόληση κατά 0,16% μακροπρόθεσμα . Βραχυπρόθεσμα όμως η σχέση αυτή δεν υφίσταται. Ενώ ο συντελεστής του πραγματικού μισθού παραμένει αρνητικός (-0,0567) εμφανίζεται μη σημαντικός. Το αξιοσημείωτο της εξίσωσης (2) είναι πως βραχυπρόθεσμα οποιαδήποτε μείωση των ονομαστικών αποδοχών δεν ευνοεί την απασχόληση. Αντίθετα το ποσοστό πληθωρισμού (GDPDEFL) φαίνεται να είναι στατιστικά σημαντικό και να προσδιορίζει την απασχόληση σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Δηλαδή φαίνεται πως μια αύξηση του πληθωρισμού πιθανόν μέσω της αύξησης της συνολικής ζήτησης, ευνοεί την ζήτηση εργασίας. Δηλαδή με λίγα λόγια, ανάπτυξη. 1

Η μεταβλητή κεφάλαιο δεν επηρεάζει την απασχόληση ούτε στη πρώτη ούτε στη δεύτερη εξίσωση.         

  Θεωρώ λοιπόν πως η συζήτηση που γίνεται τελευταία για το αν θα πρέπει να μειωθούν οι μισθοί για να αυξηθεί η απασχόληση και η ανταγωνιστικότητα (για τη μείωση των μισθών και την ανταγωνιστικότητα θα αναφερθώ σε λίγες μέρες ) δεν προσεγγίζει σωστά το πρόβλημα της απασχόλησης, η οποία κατά τη γνώμη μου θα μειωθεί κι άλλο, δηλαδή θα αυξηθεί η ανεργία, αν μειωθούν οι ονομαστικοί μισθοί. 

1      Αυτό προκύπτει αν ξανατρέξω την εξίσωση 2 και στη θέση του πραγματικού μισθού βάλω τον αποπληθωριστή του ΑΕΠ. Ο συντελεστής εμφανίζεται σημαντικός και θετικός  ενώ οι τιμές των άλλων μεταβλητών παραμένουν στα ίδια επίπεδα.